Bataklık Gazı Bataklık gazı, dediğimiz şey aslında hepimizin bildiği metan gazıdır. Metan gazı, teknik olarak bir karbon atomu ile dört hidrojen atomunun birleşiminden meydana gelen bir gazdır. Hidrokarbonların en basit üyesidir. Ayrıca hava gazının bileşiminde de %36 oranında bataklık gazı bulunur. Renksiz, kokusuz, tatsız ve havadan hafif bir gazdır. Havadan çok daha hafif olan metan gazı, suda çok az miktarda çözünür ve havada kolaylıkla yanarak karbondioksit ve su buharı oluşturur. Metan Gazının Kaynakları Birçoğumuz çöplerden veya kuyulardan çıkan metan gazlarını duymuşuzdur. Çürümekte olan karbonlu maddelerden çıkan bu gazın formülü CH4'tür. Havada sarı bir alevle yanar. Metan gazı, binlerce yıl toprak altında sıkışıp kimyasal çözünmeye uğrayan hayvan ve bitki artıkları fermentasyon geçirmesiyle oluşur. Bu çözünme daha çok bataklık alanlarda meydana geldiği için metan gazına en fazla buralarda rastlanır ve bu yüzden bu gaza bataklık gazı adı da verilir. Son zamanlarda tüm insanlık için ciddi bir sorun oluşturan küresel ısınmaya neden olan sera gazlarından biri de bataklık gazı yani metan gazıdır. Metan Gazının Kullanım Alanları Bitki ve hayvan kalıntıları su ve metan vererek bu fiziksel olayı gerçekleştirirken karbon yüzdeleri artar ve zamanla enerji kaynağı olarak kullandığımız taş kömürleri oluşur. Bu nedenle metan gazı taş kömürü ocaklarında sıkça görülür. Buradaki gazın hava ile teması büyük bir patlayıcı ortaya çıkarabilir. Bu patlama gerçekten çok ciddi sorunlara yol açabilir. "Grizu" adı verilen bu patlama, madencilikte metan gazı patlamasıdır. Petrol yataklarında da sıkça görülür. En önemli metan kaynağı doğal gazdır ve çok iyi bir yanıcıdır. Doğal gazın yeterince bulunmadığı yerlerde taş kömürünün havasız ortamda ısıtılıp bozundurulmasıyla ve büyük çöplüklerden elde edilir. Metan Gazının Özellikleri Bataklık gazı olan metan gazı, çok yüksek bir ısı vererek yanar. Bu özelliği nedeniyle metan, endüstride ve şehirlerde ısıtma işlerinde, gaz ocaklarında çok kullanılır. Kullanımı ise oldukça kolay ve temizdir. Metan Gazının Çevresel Etkileri Metan gazı, sera gazları arasında önemli bir yere sahiptir ve küresel ısınmanın başlıca nedenlerinden biridir. Atmosferdeki metan konsantrasyonu, insan faaliyetleri ve doğal süreçler nedeniyle artmaktadır. Çöplükler, hayvancılık, pirinç tarlaları ve fosil yakıt üretimi, metan emisyonlarının başlıca kaynaklarıdır. Metan Gazı Emisyonlarının Azaltılması Metan gazı emisyonlarını azaltmak için çeşitli stratejiler uygulanabilir:
Bu stratejiler, metan emisyonlarını azaltarak küresel ısınma ile mücadeleye katkı sağlayabilir. |